Nauka o współczynniku odbicia światła (LRV): przewodnik po LRV w projektowaniu wnętrz
Nauka o współczynniku odbicia światła (LRV): przewodnik po LRV w projektowaniu wnętrz
W projektowaniu wnętrz liczy się nie tylko estetyka. Przy wyborze materiałów i kolorów projektanci i architekci biorą pod uwagę wiele czynników wpływających na postrzeganie przestrzeni, a jednym z kluczowych elementów jest współczynnik odbicia światła (LRV).

LRV to liczba określająca procent światła odbijanego przez dany kolor w standardowych warunkach oświetlenia. LRV wskazuje zatem, czy dany kolor postrzegamy jako jasny czy ciemny. Skala LRV mieści się w przedziale od 0 do 100, gdzie 0 jest przypisane do koloru czarnego (oznacza całkowite pochłanianie światła), a 100 – do koloru białego (oznacza maksymalne odbicie światła).
Dla architektów i projektantów wnętrz wartość ta stanowi narzędzie do oceny kontrastu kolorystycznego między powierzchniami, które powinny być łatwo rozróżnialne w danym otoczeniu.
Regulacje dotyczące LRV w projektowaniu w Unii Europejskiej
W niektórych krajach Unii Europejskiej obowiązują wytyczne dotyczące LRV — szczególnie w kontekście dostępności, bezpieczeństwa w miejscu pracy i efektywności energetycznej. Choć nie ma jednolitych przepisów w krajach UE, wiele norm krajowych i europejskich uwzględnia zalecenia w zakresie LRV.
Wiele krajów odwołuje się do Europejskiego Aktu o Dostępności (EAA) oraz normy EN 17210:2021, które określają standardy dostępności budynków i przestrzeni publicznych. Współczynnik LRV jest często używany przy doborze kolorów powierzchni, które mają umożliwiać osobom z wadami wzroku bezpieczne poruszanie się w przestrzeni. Ma to również znaczenie w oznakowaniu, np. dróg ewakuacyjnych, które muszą być czytelne w warunkach słabego oświetlenia.
W Wielkiej Brytanii norma BS 8300-2:2018 – „Projektowanie dostępnego i inkluzywnego środowiska zbudowanego. Budynki – Kodeks praktyki” zaleca minimalny kontrast LRV na poziomie 30 punktów pomiędzy sąsiadującymi powierzchniami (np. ściany i drzwi), aby ułatwić orientację i zwiększyć dostępność. Różnicę 30 jednostek LRV między dwoma kolorami uznaje się za wystarczającą w warunkach statycznych.
Dodatkowe wymogi w tym zakresie wspierają też inne regulacje, takie jak Equality Act 2010 (UK), szczególnie w zakresie zwiększenia dostępności dla osób z wadami wzroku.
Choć ustawa ta nie odnosi się bezpośrednio do LRV, to zawarte w niej wytyczne zachęcają projektantów do podejmowania świadomych decyzji, wspierających dobre praktyki projektowe.
W efekcie, przestrzenie publiczne i miejsca pracy mogą być bardziej dostępne dla osób z niepełnosprawnościami, w tym dla osób z dysfunkcjami wzroku.
LRV jako narzędzie projektowe
Z uwagi na powyższe, LRV stanowi niezastąpione narzędzie dla projektantów w wielu aspektach projektowania wnętrz w Europie:
1. Optymalizacja światła naturalnego
W krajach Europy Północnej, gdzie występują długie i ciemne zimy, projektanci sięgają po jasne kolory o wysokim LRV, odbijające więcej światła i rozjaśniające przestrzenie.
Z kolei w krajach południowych, gdzie światło słoneczne jest intensywne, stosuje się ciemniejsze barwy, ograniczające odblaski i tworzące bardziej przytulne wnętrza.
2. Efektywność energetyczna i zrównoważony rozwój
Kolory o wysokim LRV ograniczają potrzebę stosowania sztucznego oświetlenia, co przekłada się na niższe zużycie energii, będący kluczowym aspektem w proekologicznym projektowaniu.
Niektóre certyfikaty zrównoważonego budownictwa oraz przepisy budowlane przy wyborze materiałów również uwzględniają LRV.
3. Starzejące się społeczeństwo i standardy dostępności
Wielu projektantów dąży do zwiększenia dostępności przestrzeni dla osób starszych oraz niedowidzących. Kontrastujące powierzchnie, powstałe dzięki różnicom w LRV, poprawiają widoczność i orientację w przestrzeni.
4. Estetyka i styl
Skandynawskie wnętrza często opierają się na jasnych barwach, które powiększają optycznie przestrzeń. Z kolei w stylu śródziemnomorskim dominują cieplejsze, ziemiste tony. LRV pomaga zrozumieć, jak dany kolor będzie się prezentował w konkretnym świetle, pomagając osiągnąć założenia estetyczne danego projektu.
5. Projektowanie przestrzeni komercyjnych i biurowych
W biurach i lokalach usługowych, gdzie oświetlenie ma poprawiać samopoczucie i zwiększać wydajność, LRV wspiera dobór kolorów sprzyjających koncentracji i komfortowi użytkowników.
Jak laminaty Formica® wspierają projektantów w pracy z LRV
W Formica Group uwzględniamy wartości LRV dla wszystkich dekorów z kolekcji Formica® Collection, ułatwiając projektantom podejmowanie świadomych decyzji projektowych. Dzięki łatwemu dostępowi do tych danych można szybko dobierać kolory i materiały spełniające normy dostępności, zapewniając jednocześnie odpowiednią estetykę i funkcjonalność przestrzeni.
Warto jednak pamiętać, że dla dekorów wielobarwnych, takich jak laminat odzwierciedlające wzory drewna czy kamienia, podana wartość LRV jest średnią z wielu pomiarów i należy ją interpretować z ostrożnością. Poszczególne kolory w obrębie jednego wzoru mogą różnić się między sobą nawet o ponad 30 jednostek LRV.
Na wartość LRV wpływa również tekstura laminatu - gładkie, błyszczące powierzchnie odbijają więcej światła i mogą wydawać się jaśniejsze, natomiast matowe lub teksturowane powierzchnie pochłaniają światło, przez co kolor wydaje się ciemniejszy.
Choć LRV nie jest obecnie objęte jednoznacznymi regulacjami, jego zastosowanie jest powszechnie uznawane za dobrą praktykę projektową w całej Europie. Zrozumienie, jak światło wpływa na kolor i odbiór powierzchni, pozwala tworzyć nie tylko piękne, funkcjonalne przestrzenie, zgodne z wymogami oraz także dostępne i przyjazne dla użytkowników.
Dla swojego kolejnego projektu przejrzyj pełną kolekcję Formica® Collection i Formica® Doors
Uwaga: Wartości LRV podane w kolekcjach Formica® Collection oraz Formica® Doors Collection odnoszą się do próbek w wykończeniu matowym. Dane LRV w materiałach marketingowych mają charakter orientacyjny i mogą nie być dokładne. Aby precyzyjnie ocenić wartość LRV i jej dopasowanie do projektu, zalecamy zamówienie próbki dekoru w wybranym wykończeniu powierzchni.